مقیاس های اندازه گیری چیست؟

مقیاس های اندازه گیری چیست؟ در این نوشتار برآنیم که درباره مقیاس های اندازه گیری و انواع آن توضیحاتی دهیم. با ما همراه باشید.

بیشتر بخوانید: انواع روشهای داده کاوی چیست؟

در آمار، و نیز شاخه علمی مورد نظر ما یعنی داده کاوی آماری، متغیرها یا اعداد با استفاده از مقیاس های اندازه گیری مختلف تعریف و طبقه‌بندی می‌شوند. هر سطح مقیاس اندازه‌گیری دارای ویژگی‌های خاصی است که کاربردهای مختلف تجزیه و تحلیل آماری را تعیین می‌کند. در این مقاله قصد داریم چهار نوع مقیاس مانند مقیاس اسمی، ترتیبی، فاصله‌ای و نسبتی را یاد بگیریم.

مقیاس های اندازه گیری چیست؟

مقیاس وسیله یا جسمی است که برای اندازه‌گیری یا کمی کردن هر رویداد یا شی دیگری استفاده می‌شود.

سطوح اندازه‌گیری

چهار مقیاس اندازه‌گیری مختلف وجود دارد. داده‌ها را می توان به عنوان یکی از چهار مقیاس تعریف کرد. چهار نوع مقیاس عبارتند از:

۱. مقیاس اسمی

۲. مقیاس معمولی

۳. مقیاس فاصله

۴. مقیاس نسبت

مقیاس اسمی

مقیاس اسمی اولین سطح مقیاس اندازه‌گیری است که در آن اعداد به عنوان “برچسب” برای طبقه‌بندی یا شناسایی اشیا عمل می‌کنند.

مقیاس اسمی معمولاً با متغیرهای غیر عددی یا اعدادی که ارزش ندارند سروکار دارد.

ویژگی‌های مقیاس اسمی

۱. یک متغیر مقیاس اسمی به دو یا چند دسته طبقه‌بندی می‌شود. در این مکانیسم اندازه‌گیری، پاسخ باید متعلق به یکی از کلاس‌ها باشد.

مقیاس اسمی، کیفی است. در اینجا از اعداد برای شناسایی اشیا استفاده می‌شود.

اعداد ویژگی‌های شی را تعریف نمی‌کنند. تنها جنبه مجاز اعداد در مقیاس اسمی «شمارش» است.

مثال:

نمونه ای از اندازه گیری مقیاس اسمی در زیر آورده شده است:

جنسیت شما چیست؟

مرد (M)
زن (F)

در اینجا متغیرها به عنوان برچسب استفاده می‌شوند و پاسخ این سوال باید M یا F باشد.

مقیاس ترتیبی

مقیاس ترتیبی سطح دوم اندازه‌گیری است که ترتیب و رتبه‌بندی داده‌ها را بدون تعیین درجه تنوع بین آنها محاسبه می‌کند. ترتیبی نشان دهنده «نظم» است. داده‌های ترتیبی را داده‌های کیفی یا داده‌های طبقه‌ای می‌نامند. می‌توان آن را گروه‌بندی، نام‌گذاری و همچنین طبقه‌بندی کرد.

ویژگی‌های مقیاس ترتیبی

۱. مقیاس ترتیبی رتبه‌بندی نسبی متغیرها را نشان می‌دهد.

۲. اندازه یک متغیر را شناسایی و توصیف می‌کند.

۳. علاوه بر اطلاعات ارائه شده توسط مقیاس اسمی، مقیاس‌های ترتیبی رتبه‌بندی این متغیرها را نشان می‌دهد.

۴. خصوصیات بازه‌ای مشخص نیست.

۵. محققین می‌توانند به سرعت میزان توافق را در مورد ترتیب متغیرهای شناسایی شده تجزیه و تحلیل کنند.

مثال:

۱. رتبه‌بندی دانش آموزان مدرسه: 1، 2، 3، و غیره.

۲. یادداشت‌های پیشنهاد و انتقاد در رستوران‌ها

ارزیابی فراوانی رویدادها

۱. همیشه

۲. غالبا

۳. گاهی اوقات

۴. هرگز

ارزیابی میزان توافق

۱. کاملا موافق

۲. تا حدی موافق

۳. خنثی یا ممتنع

۴. تا حدی مخالف

۵. کاملا مخالف

مقیاس فاصله یا بازه‌ای

مقیاس فاصله سومین سطح مقیاس اندازه‌گیری است. این مقیاس به عنوان یک مقیاس اندازه‌گیری کمی تعریف می‌شود که در آن تفاوت بین دو متغیر معنی‌دار است. به عبارت دیگر، متغیرها به روشی دقیق اندازه‌گیری می‌شوند، نه به صورت نسبی که در آن وجود صفر دلخواه باشد.

ویژگی‌های مقیاس فاصله

۱. مقیاس فاصله کمی است زیرا می‌تواند تفاوت بین مقادیر را کمی کند.

۲. امکان محاسبه میانگین و میانه متغیرها را فراهم می‌کند.

۳. برای درک تفاوت بین متغیرها، می‌توانید مقادیر بین متغیرها را کم کنید.

۴. مقیاس بازه‌ای مقیاس ترجیحی در آمار است زیرا امکان تخصیص مقادیر عددی به رتبه‌بندی هر موضوع دلخواه مانند احساسات، انواع زمان و غیره را فراهم می‌کند.

مثال:

۱. مقیاس لیکرت

۲. امتیاز خالص تبلیغ کننده (NPS)

۳. آرایه دوقطبی

مقیاس نسبت

مقیاس نسبت، سطح چهارم مقیاس اندازه‌گیری است که کمی است. این مقیاس یک نوع مقیاس اندازه‌گیری متغیر است. این مقیاس به محققان اجازه می‌دهد تفاوت‌ها یا فواصل را با هم مقایسه کنند. مقیاس نسبت دارای یک ویژگی منحصر به فرد است. دارای ویژگی مبدا یا نقطه صفر است.

ویژگی های مقیاس نسبت

۱. مقیاس نسبت دارای یک مشخصه صفر مطلق است.

۲. به دلیل تابع نقطه صفر آن عدد منفی ندارد.

۳. مقیاس نسبت امکانات منحصر به فرد برای تجزیه و تحلیل آماری ارائه می‌دهد. متغیرها را می‌توان به صورت مرتب اضافه، تفریق، ضرب، تقسیم کرد. میانگین، میانه و حالت را می‌توان با استفاده از مقیاس نسبت محاسبه کرد.

مقیاس نسبت دارای خواص منحصر به فرد و مفید است. یکی از این ویژگی‌ها این است که امکان تبدیل واحدها و دیمانسیون‌ها مانند کیلوگرم – کالری، گرم – کالری و غیره را فراهم می‌کند.

مثال:

نمونه‌ای از مقیاس نسبت:

وزن شما بر حسب کیلوگرم چقدر است؟

الف) کمتر از 55 کیلوگرم

ب ) 55-75 کیلوگرم

ج) 76-85 کیلوگرم

د) 86-95 کیلوگرم

ه) بیش از 95 کیلوگرم

در این مقاله درباره این که مقیاس های اندازه گیری چیست، توضیحاتی ارائه شد. از مطالعه شما متشکریم.

منابع

۱. تعریف انواع مقیاس – ترجمه از انگلیسی