کارایی اطلاعاتی بازار چیست؟

کارایی اطلاعاتی بازار یک اصطلاح نسبتاً گسترده است و می‌تواند شامل هر معیاری شود که پراکندگی اطلاعات را در یک بازار اندازه گیری می‌کند.

کارایی اطلاعاتی بازار یکی از سه نوع مهم کارایی بازار است. دو نوع دیگر عبارتند از: کارایی تخصیصی و کارایی عملیاتی.

بیشتر بخوانید: تفاوت بین داده ها و اطلاعات

بازار کارا از نظر اطلاعاتی

بازار کارا از نظر اطلاعاتی بازاری است که در آن:

۱. تمام اطلاعات به همه فعالان بازار می‌رسد؛
۲. فعالان بازار اطلاعات را به طور کامل دریافت می‌کنند؛
۳. اطلاعات به صورت آنی دریافت می‌شود؛
۴. اطلاعات به صورت رایگان دریافت می‌شود.

مفهوم کارایی اطلاعاتی بازار ارتباط نزدیکی با فرضیه بازار کارآمد دارد. این فرضیه برای نخستین بار توسط یوجین فاما، اقتصاددان مالی آمریکایی ارائه شد. فاما این فرضیه را بر اساس کارهای انجام شده توسط سایر اقتصاددانان مالی مانند هری مارکوویتز، فیشر بلک، مایرون اسکولز، جک ترینور، ویلیام شارپ، مرتون میلر، فرانکو مودیلیانی، جان لینتنر، یان موسین و رابرت مرتون بنا نهاد.

کارایی اطلاعاتی بازار یک اصطلاح نسبتاً گسترده است و می‌تواند به هر معیاری که پراکندگی اطلاعات را در یک بازار اندازه‌گیری می‌کند اشاره کند. بازار کارآمد بازاری است که در آن تمامی اطلاعات به طور همگانی، کامل، آنی و رایگان منتقل شود.

قیمت دارایی‌ها در یک بازار کارا، از نظر اطلاعاتی منعکس کننده تمام اطلاعات موجود برای فعالان بازار است. در نتیجه، کسب درآمد از پیش، از طریق معامله دارایی‌ها در یک بازار کارآمد غیرممکن است.

کارایی اطلاعاتی بازار گویای این نیست که قیمت یک دارایی، قیمت واقعی آن است. اما می‌توان گفت که در یک بازار کارا از نظر اطلاعاتی، قیمت دادایی‌ها به ارزش ذاتی آن‌ها نزدیک است. هم‌چنین، کارایی اطلاعاتی بازار گویای این است که تخمین مداوم قیمت ها غیر ممکن است.

بازار کارا از نظر اطلاعاتی چیست؟

همان‌طور که گفته شد، یک بازار کارا از نظر اطلاعاتی با انتقال همگانی، کامل، رایگان و آنی اطلاعات مشخص می‌شود. قیمت دارایی‌ها در یک بازار کارآمد به طور کامل منعکس کننده تمام اطلاعات موجود برای فعالان بازار است. در نتیجه، کسب درآمد از پیش از طریق معامله دارایی‌ها در یک بازار کارآمد غیرممکن است.

نتیجه یک تعریف جایگزین از کارایی اطلاعاتی بازار ارائه می‌دهد که به ویژه در میان فعالان بازار مالی محبوب است. بازار کارآمد هر بازاری است که در آن حرکت قیمت دارایی را نمی‌توان به طور مداوم تخمین زد، به این معنی که سرمایه‌گذار در یک بازار کارا از نظر اطلاعاتی، به طور مداوم نمی‌تواند درآمد داشته باشد.

مفاهیم کارایی بازار به همراه یک مثال گویا

شرکت ABC یک شرکت فناوری سهامی عام است که در بورس اوراق بهادار نیویورک (NYSE) لیست شده است. این شرکت در حال عرضه محصولی جدید و پیشرفته است. اگر همه بازارهایی که شرکت ABC در آنها فعالیت می‌کند کارا باشند، عرضه محصول جدید نباید بر قیمت سهام شرکت تأثیر بگذارد.

شرکت ABC کارگرانی را از بازار کار کارا استخدام می‌کند. بنابراین همه کارگران دقیقاً مبلغی را که به شرکت می‌پردازند دریافت می‌کنند.

شرکت ABC سرمایه را در بازار سرمایه کارا اجاره می‌کند. بنابراین، اجاره بهای پرداختی به صاحبان سرمایه دقیقاً برابر با مبلغی است که سرمایه به بنگاه وارد می‌کند.

اگر بورس نیویورک یک بازار کارا است، قیمت سهام شرکت ABC کاملاً منعکس کننده تمام اطلاعات مربوط به شرکت است. بنابراین، همه شرکت کنندگان NYSE می‌توانند پیش‌بینی کنند که شرکت ABC محصول جدید را عرضه خواهد کرد. در نتیجه قیمت سهام شرکت تغییر نمی‌کند.

کارایی بازار چه چیزی را نشان نمی‌دهد؟

1. قیمت دارایی‌ها هرگز از قیمت واقعی خود منحرف نمی‌شود.

بیان بالا نشان دهنده یک سوء تفاهم اساسی از مفهوم کارایی بازار است. کارایی بازار گویای این نیست که قیمت یک دارایی، قیمت واقعی آن است. اما می‌توان گفت که در یک بازار کارا از نظر اطلاعاتی، قیمت دارایی‌ها به ارزش ذاتی آن‌ها نزدیک است

2. همه بازیگران بازار کاملاً منطقی هستند.

فعالان بازار منطقی، شرط لازم برای یک بازار کارا نیستند. اگر فعالان بازار انحرافات مستقل و غیرمرتبط با عقلانیت را نشان دهند، آنگاه می‌توان به یک بازار کارآمد دست یافت.

در این مقاله در مورد کارایی اطلاعاتی بازار و مؤلفه‌های آن و نیز برخی مثال‌های آن توضیحاتی ارائه کردیم.

منابع

۱. تعریف کارایی بازار – ترجمه از انگلیسی