استراتژی اقیانوس آبی چیست؟

استراتژی اقیانوس آبی چیست؟ استراتژی رویکردی جدید به تجارت است که رقابت را حذف و مرزهای جدیدی برای کسب‌وکارها ترسیم می‌کند. هم‌چنین یک ابزار تحلیل استراتژیک به شمار می‌رود.

بیشتر بخوانید: ابزار تحلیل استراتژیک چیست؟

هم‌چنین بخوانید: تعریف استراتژی

استراتژی اقیانوس آبی چیست؟

در فضای رقابتی کسب‌وکار امروز، شرکت‌ها به طور مداوم به دنبال راه‌هایی برای متمایز کردن خود از رقبا هستند. یکی از رویکردهایی که در سال‌های اخیر محبوبیت پیدا کرده است، استراتژی اقیانوس آبی است. منطق این استراتژی چنین است که به جای رقابت با بازارهای موجود، ایده‌های جدید در بازارها یا صنایع شکل بگیرد.

در این مقاله، مفهوم استراتژی اقیانوس آبی و مزایای بالقوه آن برای مشاغل را بررسی خواهیم کرد.

تاریخچه اقیانوس آبی

استراتژی اقیانوس آبی اولین بار توسط W. Chan Kim و Renée Mauborgne در کتاب خود در سال 2005 با عنوان “استراتژی اقیانوس آبی: چگونه فضای بازار بدون رقابت ایجاد کنیم و رقابت را بی‌ربط کنیم!” معرفی کردند. نویسندگان استدلال می‌کنند که بیشتر شرکت‌ها در «اقیانوس سرخ» فعالیت می‌کنند، که در آن برای سهمی از بازار موجود رقابت می‌کنند. این امر منجر به رقابت شدید، جنگ قیمت و کاهش حاشیه سود می‌شود.

در مقابل، اقیانوس آبی نشان‌دهنده فضایی از بازار است که دست‌نخورده و بدون رقابت می‌باشد. با ایجاد تقاضای جدید و ارائه پیشنهادهای ارزش منحصربه‌فرد، شرکت‌ها می‌توانند اقیانوس آبی خود را ایجاد کنند و از رقابت با دیگران در بازارهای شلوغ اجتناب کنند.

ویژگی‌های مدل استراتژی اقیانوس آبی

این مدل برنامه‌ریزی استراتژیک از امور مدیریتی معمولی که بر اعمال ریاضی روی اعداد و شناسایی معیارهای رقابت تمرکز دارند، فاصله می‌گیرد.

در اینجا نکات کلیدی استراتژی اقیانوس آبی آمده است:

۱. استراتژی اقیانوس آبی بیشتر از تئوری است. برخی از مدل‌های برنامه‌ریزی استراتژیک مبتنی بر تئوری‌هایی هستند که به‌طور کامل اجرایی نمی‌شوند. از سوی دیگر، استراتژی اقیانوس آبی حاصل از فرآیند مطالعاتی‌ای است که طی 10 سال انجام شده‌است. هم‌چنین موفقیت‌ها و شکست‌های شرکت‌ها را در بیش از 30 بخش تجزیه‌وتحلیل کرد. این مدل بر اساس داده‌های اثبات شده است تا ایده‌های اثبات نشده.

۲. رقابت مهم نیست. اتخاذ رویکرد اقیانوس آبی به این معنی است که هدف شما این نیست که از رقبا بهتر عمل کنید یا در صنعت بهترین باشید. در عوض، هدف شما ترسیم دوباره مرزهای صنعت و فعالیت در این فضای جدید است که رقابت در آن موضوعیت ندارد.

۳. تمایز و هزینه کم می‌توانند با هم وجود داشته باشند. استراتژی اقیانوس آبی استدلال می‌کند که مصرف‌کنندگان مجبور نیستند بین ارزش و مقرون‌به‌صرفه بودن یکی را انتخاب کنند. اگر یک کسب‌وکار بتواند آن‌چه را که مصرف‌کنندگان در حال حاضر برای آن ارزش قائل هستند شناسایی کند و سپس درباره نحوه ارائه آن ارزش تجدیدنظر کند، می‌توان به تمایز و هزینه کم دست یافت. این کار، “نوآوری ارزش” نامیده می‌شود.

۴. شما چارچوبی قابل اعتماد برای آزمایش ایده‌ها دارید. شاخص ایده اقیانوس آبی بخشی از استراتژی کلی است و به سازمان‌ها اجازه می‌دهد تا قابلیت تجاری‌شدن ایده‌ها را آزمایش کنند. این فرآیند به اصلاح ایده‌ها و شناسایی بالقوه‌ترین فرصت‌ها کمک می‌کند و ریسک را به حداقل می‌رساند.

مراحل استراتژی اقیانوس آبی

استراتژی اقیانوس آبی شامل چهار مرحله کلیدی است:

1. حذف: عواملی را در صنعت خود شناسایی کنید که می‌توانند بدون ندیده گرفتن ارزش‌های مشتریان حذف شوند.

2. کاهش: تعیین کنید که کدام عوامل را می‌توان ذیل استانداردهای صنعت کاهش داد بدون اینکه بر رضایت مشتری تأثیر منفی بگذارد.

3. افزایش: عواملی را که می‌توانند بالاتر از استانداردهای صنعت افزایش یابند تا ارزش بیشتری را به مشتریان ارائه دهند، شناسایی کنید.

4. ایجاد: تعیین کنید که کدام عوامل توسط هیچ شرکتی در صنعت شما پیاده‌سازی و ارائه نشده است. سپس آن‌ها را ایجاد کنید!

با پیروی از این مراحل، شرکت‌ها می‌توانند فضای بازار جدیدی ایجاد کنند که توسط رقبا تهدید نشود. این کار به ایشان اجازه می‌دهد تا محصولات یا خدمات منحصربه‌فردی را ارائه دهند که در جای دیگر در دسترس نیستند و در نتیجه حاشیه سود بالاتر و افزایش وفاداری مشتری را به همراه دارد.

نمونه‌ها

سیرک آفتاب یا Cirque du Soleil نمونه‌ای از شرکتی است که استراتژی اقیانوس آبی را با موفقیت اجرا کرده است. Cirque du Soleil به جای رقابت با سیرک‌های سنتی برای کسب سهم از همان بازار، فضای بازار جدیدی را با ترکیب عناصر تئاتر، رقص و آکروباتیک ایجاد کرده‌است. این کار سبب شد تا ایشان مخاطبان جدیدی را جذب کنند. مخاطبانی که مایل به پرداخت بلیط‌های گران‌تری برای درک یک تجربه منحصربه‌فرد هستند.

مثال دیگر، شرکت هواپیمایی ساوت وست است که با ارائه پروازهای ارزان‌قیمت و بدون حاشیه، اقیانوس آبی را در صنعت هواپیمایی ایجاد کرده است. این استراتژی به آن‌ها اجازه داد تا مشتریان حساس به قیمتی را که تمایلی به پرداخت هزینه برای امکانات ارائه شده توسط سایر خطوط هوایی نداشتند، جذب کنند.

کارآفرینی در استراتژی اقیانوس آبی چگونه است؟

کاربرد استراتژی اقیانوس آبی تنها در مدیریت استراتژیک خلاصه نمی‌شود. این مدل به جهت این که ابزاری عالی برای تجاری‌سازی ایده‌ها به‌شمار می‌رود، می‌تواند بهترین گزینه برای کارآفرینی، ایجاد استارتاپ و نوآوری باشد. هم‌چنین استراتژی اقیانوس آبی می‌تواند به عنوان یکی از تکنیک‌های مهم نوآوری و خلاقیت می‌توان محسوب شود.

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

استراتژی اقیانوس آبی رویکرد جدیدی را برای کسب‌وکار ارائه می‌دهد که می‌تواند به شرکت‌ها کمک کند تا خود را از رقبای خود متمایز کنند. با ایجاد بازارها یا صنایع جدید، شرکت‌ها می‌توانند از رقابت در بازارهای شلوغ دوری کنند و ارزش‌های منحصر به فردی را ارائه دهند که منجر به حاشیه سود بالاتر و افزایش وفاداری مشتری می‌شود. درحالی‌که اجرای این استراتژی مستلزم تجزیه‌وتحلیل و برنامه‌ریزی دقیق است، اما به دلیل داشتن مزایایی بالقوه برای شرکت‌هایی که به دنبال کسب مزیت رقابتی هستند ارزش دارد.

در این مقاله در این باره که استراتژی اقیانوس آبی چیست صحبت کردیم. با تشکر از مطالعه شما.

منابع

۱. clearpointstrategy.com – به انگلیسی