انواع سوگیری شناختی چیست؟ در این مقاله قصد داریم ضمن توضیح سوگیری شناختی، برخی از مهمترین انواع آن را شرح دهیم.
سوگیری شناختی چیست؟
سوگیریهای شناختی خطاهای سیستماتیک در تفکر هستند که میتوانند بر تصمیمگیری و قضاوت ما تأثیر بگذارند. این سوگیریها میتواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله تجربیات گذشته، پیشینه فرهنگی و باورهای شخصی ما باشد. سوگیریهای شناختی، ممکن است ما را به مغالطه سوق دهند، که ساختاری غلط و نامعتبر در تفکر و استدلال است.
انواع سوگیری شناختی
در این مقاله، ما برخی از رایجترین انواع سوگیریهای شناختی را بررسی خواهیم کرد.
سوگیری تأیید
سوگیری تأیید، تمایل به جستجوی اطلاعاتی است که باورهای قبلی ما را تأیید میکند و اطلاعاتی را که با آنها در تضاد است نادیده میگیرد. این سوگیری میتواند باعث شود که بر اساس اطلاعات ناقص یا نادرست تصمیمگیری کنیم، زیرا ما فقط شواهدی را در نظر میگیریم که از دیدگاه ما حمایت میکنند.
سوگیری لنگر
سوگیری لنگرگاه زمانی اتفاق میافتد که هنگام تصمیمگیری بیش از حد به اولین اطلاعاتی که دریافت میکنیم تکیه کنیم. این اطلاعات اولیه تبدیل به “نقطه لنگر” برای تمام تصمیمات بعدی میشود، حتی اگر مرتبط یا دقیق نباشد.
سوگیری دسترسپذیری یا در دسترس بودن
سوگیری در دسترس بودن تمایل به بیش از حد تخمین زدن احتمال رویدادها بر اساس اینکه چقدر به راحتی به ذهن میرسد است. به عنوان مثال، اگر در اخبار در مورد سقوط هواپیما بشنویم، ممکن است بیشتر از پرواز بترسیم، اگرچه از نظر آماری، پرواز همچنان امنتر از رانندگی باشد.
سوگیری پسینی یا تعصب به گدشته
سوگیری پسینی تمایل به این باور است که یک رویداد پس از وقوع آن قابل پیشبینی است. این سوگیری میتواند باعث شود که ما توانایی خود را برای پیشبینی رویدادهای آینده دست بالا بگیریم و نقش شانس را در نتایج دست کم بگیریم.
سوگیری اعتماد به نفس بیش از حد
سوگیری اعتماد به نفس بیش از حد زمانی اتفاق میافتد که ما بیش از حد به تواناییها یا قضاوتهای خود اعتماد داریم. این امر میتواند باعث شود که ریسکهای غیرضروری را بپذیریم یا بدون در نظر گرفتن تمام اطلاعات موجود تصمیمگیری کنیم.
مغالطه هزینه از بین رفته
مغالطه هزینه از بین رفته، تمایل به سرمایهگذاری زمان یا منابع در یک پروژه یا تصمیم است، زیرا قبلاً روی آن سرمایهگذاری زیادی کردهایم، حتی اگر دیگر انجام این کار منطقی نباشد. این امر میتواند ما را به هدر دادن منابع و از دست دادن فرصتهای بهتر سوق دهد.
سوگیری قاببندی
سوگیری قاببندی یا چارچوببندی زمانی اتفاق میافتد که ما بر اساس نحوه ارائه یا چارچوببندی اطلاعات، تصمیمات متفاوتی میگیریم. نحوه ارائه اطلاعات میتواند بر ادراک و تصمیمگیری ما تأثیر بگذارد.
به عنوان مثال، اگر محصولی با عنوان «95 درصد بدون چربی» به بازار عرضه شود، احتمال خرید آن از سوی مردم بیشتر از زمانی است که به عنوان «5 درصد چربی» به بازار عرضه شود.
جمعبندی و تلخیص درباره سوگیری شناختی
در نتیجه، سوگیریهای شناختی خطاهای رایج فکری هستند که میتوانند بر تصمیمگیری و قضاوت ما تأثیر بگذارند. با درک این سوگیریها و یادگیری تشخیص آنها، میتوانیم تصمیمات آگاهانهتری بگیریم و از اشتباهات مبتنی بر تفکر و استدلال نادرست جلوگیری کنیم.
در این مقاله درباره انواع سوگیری شناختی مباحثی مطرح شد. با تشکر از مطالعه شما.
این مقاله برای من مفید بود
1+ 0 نفر این مقاله را پسندیده