سیستم عامل لینوکس چیست؟ چه کاربردی دارد و تفاوت آن با سیستم عاملهای دیگر چیست؟ با ما همراه باشید.
همچنین، در این مقاله میفهمیم چرا لینوکس محبوب است و به مزایا و دلایل یادگیری این سیستم عامل قدرتمند خواهیم پرداخت. اما نخست، به تعریف سیستم عامل اشاره کوچکی میکنیم.
سیستم عامل چیست؟
سیستم عامل نرمافزاری است که به عنوان رابط بین کاربر و سختافزار ارتباط برقرار میکند. برای اجرای برنامههایی مثل فایرفاکس، تلگرام و غیره حتما به سیستم عامل نیاز دارید.
سیستم عامل به طور مستقیم سختافزار و منابع یک سیستم مانند پردازنده، حافظه و ذخیرهسازی را مدیریت میکند. سیستم عامل بین برنامهها و سختافزار قرار دارد و بین تمام نرمافزارهای شما و منابع فیزیکی ارتباط برقرار میکند.
سیستم عامل به شما این امکان را میدهد بدون این که به زبان رایانه تسلط داشته باشید، از آن استفاده کنید و برنامههای خود را با خیال راحت اجرا کنید. در نتیجه بدون استفاده از سیستم عامل استفاده از هیچ دستگاه رایانهای امکان پذیر نیست.
درباره سیستم عامل بیشتر بدانید.
لینوکس چیست؟
لینوکس یک سیستم عامل شبه یونیکس است که بخش عمدهی آن سازگار با استاندارد پازیکس است. به خانوادهای از سیستم عاملهای متنباز و رایگان مبتنی بر کرنل لینوکس، لینوکس گفته میشود. کرنل لینوکس یک کرنل سیستم عامل است که نخستین بار در تاریخ ۱۷ سپتامبر ۱۹۹۱ توسط “لینوس تروالدز” انتشار یافته است که در ساخت یک توزیع لینوکس از آن استفاده میشود.
علامت تجاری لینوکس: Linux®
به یک سیستم عامل مانند موتور خودرو فکر کنید. یک موتور میتواند به تنهایی کار کند، اما وقتی به گیربکس ، محورها و چرخها متصل میشود ، تبدیل به یک ماشین کارآمد میشود. اگر موتور به درستی کار نکند ، بقیه خودرو کار نخواهد کرد.
لینوکس چگونه کار میکند؟
لینوکس شبیه UNIX طراحی شده، اما تکامل یافته است و بر روی سختافزارهای مختلف، از تلفنها تا ابر رایانهها اجرا میشود. هر سیستم عامل مبتنی بر لینوکس شامل هسته لینوکس است که منابع سختافزاری را مدیریت میکند به همراه مجموعهای از بستههای نرمافزاری که بقیه سیستم عامل را تشکیل میدهند.
این سیستم عامل شامل اجزای اصلی مشترک مانند ابزارهای GNU و سایر موارد است. این ابزارها به کاربر اجازه میدهند منابع ارائه شده توسط هسته را مدیریت کند ، نرم افزارهای اضافی را نصب کند ، تنظیمات عملکرد و امنیت و غیره را پیکربندی کند. همه این ابزارها در کنار هم سیستم عامل عملکردی را تشکیل میدهند. از آنجا که لینوکس یک سیستم عامل منبع باز است ، ترکیب نرم افزار ممکن است بین توزیعهای لینوکس متفاوت باشد.
خط فرمان در سیستم عامل لینوکس
خط فرمان دسترسی مستقیم شما به کامپیوتر است. اینجاست که شما به نرم افزار دستور میدهید تا عملیات سختافزاری را انجام دهد که رابطهای کاربری گرافیکی مبتنی بر اشاره و کلیک (GUI) به سادگی نمیتوانند درخواست کنند.
خطوط فرمان در بسیاری از سیستم عاملها ، چه اختصاصی و چه منبع باز ، در دسترس هستند. در این مورد نظر بسیاری از کاربران حرفهای با استفاده از یک سیستم عامل منبع باز همچون لینوکس است ، زیرا ترکیبی از قابلیتهای خط فرمان و نرمافزار منبع باز با هم به کاربران اجازه دسترسی نامحدود به رایانه خود میدهند.
توزیع لینوکس چیست؟
توزیع لینوکس یک سیستم عامل است که از اجزای توسعه یافته از پروژههای متن باز استفاده میکند. هر توزیع لینوکس شامل اصلیترین بخش سیستم عامل هسته برنامههای پوسته گنو و یک سیستم مدیریت بسته و غیره است. که به طور مستقل از هم توسعه یافتهاند. یک توزیع لینوکس شامل هزاران برنامه مانند مرورگر وب مدیر فایل و غیره است.
لینوکس شامل چه مواردی است؟
هسته یا کرنل (kernel)
هسته یا کرنل جزء اصلی و اساسی سیستم عامل است. بدون آن ، سیستم عامل کار نمیکند. هسته منابع سیستم را مدیریت میکند و با سختافزار ارتباط برقرار میکند. وظیفه مدیریت حافظه ، فرآیندها و فایلها را بر عهده دارد.
با خواندن این مقاله درباره کرنل یا هسته سیستم عامل بیشتر بدانید.
فضای کاربر سیستم
لایه مدیریت سیستم عامل برخی کارهای سطح سیستم مانند پیکربندی و نصب نرمافزار را انجام میدهد. اینها شامل پوسته یا خط فرمان ، دیمونها ، فرآیندهایی هستند که در پسزمینه اجرا میشوند و محیط دسکتاپ ، رابط کاربری که کاربران با آن تعامل دارند.
برنامههای کاربردی
برنامههای کاربردی عبارتند از یک نوع نرمافزار که به شما امکان میدهد یک کار را انجام دهید. برنامههای کاربردی شامل همه چیز از ابزارهای رومیزی و زبانهای برنامهنویسی گرفته تا مجموعههای تجاری چند کاربره است. اکثر توزیعهای لینوکس یک پایگاه داده مرکزی برای یافتن و دانلود و بارگیری برنامههای افزونهای ارائه میدهند.
لینوکس و منبع باز بودن آن
لینوکس یک سیستم عامل رایگان و منبع باز است که تحت مجوز GNU General Public (GPL) منتشر میشود. هر کسی میتواند کد منبع را اجرا ، مطالعه ، اصلاح و توزیع مجدد کند ، یا حتی نسخههایی از کد اصلاح شده آن را بفروشد ، مشروط بر اینکه تحت مجوز یکسان این کار را انجام دهد.
لینوکس به بزرگترین پروژه نرمافزار منبع باز جهان تبدیل شده است. برنامهنویسان حرفهای و آماتور در سراسر جهان در کدنویسی کرنل لینوکس مشارکت میکنند، با افزودن قابلیتها ، یافتن و رفع اشکالات و آسیبپذیریهای امنیتی، و ارائه ایدههای جدید، و مشارکت با جامعه برنامهنویسان.
چرا باید لینوکس را یاد بگیریم؟
دلایلی چند برای یادگیری لینوکس وجود دارد:
رایگان و متن باز بودن
یکی از دلایل استفاده از لینوکس رایگان و متنباز بودن آن است یعنی شما میتوانید کد منبع مورد استفاده برای ایجاد هستهی لینوکس را ببینید، آنرا تغییر دهید یا با استفاده از آن توزیع خودتان را به وجود بياوريد. برای همین به راحتی میتوانید به لینوکس اعتماد کنید.
انعطافپذیر بودن
یکی از مزایای لینوکس که باعث میشود تشویق به یاد گرفتن آن شوید انعطافپذیر بودن آن است. شما میتوانید این توزیع را هرجور که میخواهید حالت بدهيد. شما میتوانید بعد از نصب، دسکتاپ نصب کنید یا اگر برای سرور میخواهید نصب نکنید.
لینوکس برای هر کاری ابزارهای زیادی دارد. ابزارهای مدیریت بستهی مختلف دسکتاپهای مختلف حتی شما.
میتوانید با روی هم قرار دادن ابزارهای مختلف دسکتاپ ویژه خودتان را داشته باشید.
درواقع لینوکس مدیریت تام سیستم را به شما می.دهد و هرکاری که میخواهید میتوانید با آن انجام دهید.
پشتیبانی سخت افزاری قوی
لینوکس از معماریهای کامپیوتری روی سختافزارهای مدرن و حتی قدیمی پشتیبانی قوی انجام میدهد.
اگر شما یک کامپیوتر قدیمی داشته باشید میتوانید با نصب لینوکس به آن جان دوبارهای بدهید و برنامههای جدید را روان اجرا کنید.
استفاده شدن لینوکس در بیشتر سرورها
اگر شما دربارهی سرورها اطلاعاتی داشته باشید، میدانید که بیشتر سرورهای مورد استفاده لینوکسی هستند، که این بخاطر پشتیبانی لینوکس از دیوایسهای مختلف است.
حتی شرکتهایی مثل گوگل، توییتر و آمازون از سرورهای لینوکس استفاده میکنند که این موضوع نشاندهندهی قدرت لینوکس و بهینه بودن آن است.
امنیت لینوکس
بدون شک لینوکس بین سیستم عاملها امنیت هسته را داراست، که این امر به خاطر پیادهسازی کردن مکانیسمهای امنیتی مختلف برای امنیت فایلها وسرویسها دربرابر خطرات و سوء استفادههاست. حتی فایروالهای متن باز مختلفی برای لینوکس وجود دارد که میتوانید از آن ها استفاده کنید.
یکی دیگر از دلایل بالا بودن امنیت لینوکس این است که برای هر کاربری که میخواهد کاری را انجام دهد باید مجوزهای مختلف را داشته باشد. زیرا لینوکس به راحتی همهی دسترسیها را به کاربر نمیدهد و کاربر برای دسترسیهای بیشتر نیاز به پسورد روت دارد.
ثبات داشتن و قابل اطمینان بودن لینوکس
شما میتوانید سالها از لینوکس استفاده کنید، بدون این که خراب شود. اگر هم خراب شود، چون برنامههایی که آن سیستم عامل را به وجود آوردهاند مستقل از هماند، با درست کردن قسمت خراب شده، لینوکس شما مثل روز اولش سالم میشود.
یکی دیگر از دلایل ثبات لینوکس اینست که همه ی دسترسی هارا فقط با کاربر ریشه و پسورد روت میدهد و همه دسترسی هارا به برنامه ها نمیدهد تا به سیستم ضربه بزنند
لینوکس برای حفظ عملکرد نیاز به راهاندازی مجدد ندارد. یعنی میتوانید فایلهای پیکربندی سیستم یا برنامهها و تغییرات را بدون نیاز به راهاندازی مجدد اعمال کنید که این مزیت مهمی برای سرورهاست.
به روزرسانی های نرم افزار
در لینوکس بهروزرسانیهای نرمافزار در کنترل کاربران است، و برعکس ویندوز شما هروقت بخواهید و هرچه را که بخواهید به روز رسانی میکنید.
بهخاطر متنباز بودن و جامعهی بزرگ نسخههای به.روز سریعتر وارد لینوکس میشوند.
سخن آخر
اگر شما هم به لینوکس علاقهمند شدهاید، در مقالههای آینده همراه ما باشید تا با هم تجربههای جدیدی را رقم بزنیم. به امید پیشرفت نرمافزارهای آزاد.
در این نوشتار درباره اینکه سیستم عامل لینوکس چیست مطالبی آموختیم. نظرات و پیشنهادهای خود را با ما در میان بگذارید. با تشکر.
منابع مورد استفاده
۱. چیستی و کارایی لینوکس – ترجمه از انگلیسی
این مقاله برای من مفید بود
1+ 2 نفر این مقاله را پسندیده