واکسن کرونا و مقایسه انواع آن. در این مقاله تخصصی ایمونولوژی ، انواع واکسن کرونا ، ساختار ، عملکرد و نیز عوارض آنها را بررسی خواهیم کرد.
با شیوع بیماری خطرناک کرونا در اواخر سال 2019 در جهان، موج عظیمی در دانشگاه ها و شرکت های مختلف داروسازی و بیوتکنولوژی برای مقابله با حادتر شدن وضعیت این پاندمی در جهان به راه افتاد. واکسیناسیون عمومی مردم جهان اصلیترین راه محقق شدن این هدف بود.
سلب مسئولیت:
۱. محتوای این مقاله صرفا جنبه تحقیقاتی و نظری دارد و هرگونه استفاده عملی از آنها منوط به دستور پزشکان و متخصصین صاحب صلاحیت میباشد.
۲. هرگونه کپی برداری و استفاده غیر علمی از محتوای این مقاله توسط افراد غیر متخصص (به نحوی که معمولا منجر به بدفهمی و انتشار اطلاعات به صورت تحریف شده ، مخدوش و یا غیر واقعی میگردد) ، اکیدا ممنوع است.
۳. تنها پژوهشگران و دانشجویان علوم پزشکی و رشتههای مرتبط حق استفاده از محتوای این مقاله را (با شرط ذکر منبع و لینک ارجاع به این صفحه) در سایتهای معتبر و مرتبط دارا هستند. اجازه استفاده به افراد دیگر و سایتهای غیر تخصصی داده نمیشود و حق پیگیری قضایی در این زمینه برای نویسنده مقاله و سایت golearnwork.com محفوظ است.
۴. این مقاله هیچگونه جهتگیری سیاسی ، تبلیغاتی یا ضد تبلیغی له و علیه هیچیک از کمپانیهای سازنده واکسن کرونا ندارد و صرفا بر اساس مشاهدات و آزمایشهای علمی تأییدشده در مراجع علمی معتبر بین المللی نگاشته شده است. و کسی را به تزریق یا عدم تزریق واکسن خاصی تشویق نمیکند.
۵. این مقاله هیچگونه راهکار علمی و عملی برای واکسناسیون کرونا ارائه نمیدهد. نویسنده این مقاله صرفا یک مقاله تحقیقاتی بر اساس مراجع معتبر نوشته که میتواند (صرفا) برای مقاصد پژوهشی دیگر (توسط) افراد صاحب صلاحیت دیگر مورد استفاده قرار گیرد. نگارنده ارائه راهکارهای کلان برای پیشگیری و درمان پاندمی کرونا را در حوزه صلاحیت خود نمیداند.
اخطار: مسئولیت پیامدهای زیانبار هرگونه استفاده غیرتخصصی از محتوای این صفحه به عهده افراد خاطی است و نویسنده مقاله و سایت golearnwork.com با توجه به اعلان قبلی و شفاف سازی کامل مسئله ، هیچگونه مسئولیتی نخواهند داشت.
انواع واکسن کرونا
واکسن های زیادی در شرکت ها و دانشگاه های مختلف جهان، با فرایندهای بسیار پیچیده مولکولی و ایمنی شناختی ساخته شدند. از بین بیش از 30 نوع واکسن که از سال 2020 میلادی برای مبارزه با کرونا در آزمایشگاه ها به وجود آمدند، تا این لحظه چندمورد از بقیه شناخته شده تر هستند و که نام آنها به ترتیب زیر است و برای هدف شناخت واکسن کرونا و مقایسه انواع آن ضروری هستند. (موارد ستاره دار در بازار جهانی در حال خرید و فروش اند – واکسن های دوستاره در حال پشت سرگذاشتن فاز سوم تحقیقات هستند):
- واکسن آکسفورد – استرازنکا یا آسترازنکا (انگلیس)* – کوویشیلد (واکسن همین شرکت در هند)**
- واکسن اسپوتنیک یا اسپاتنیک وی (روسی)*
- واکسن سینوفارم / سینوواک (چینی)**
- واکسن جانسون و جانسون (جنسن، J&J) (آمریکا و بلژیک) *
- واکسن نواواکس (آمریکا)**
- واکسن بهارات بیوتک یا کوواکسین یا کووکسین (هندی)**
- واکسن فایزر- بیوانتک (آمریکا و آلمان)*
- واکسن مدرنا (آمریکا)*
واکسن کوواکس چیست؟
کوواکس مخفف واژه Covid Vaccine است که به معنای واکسن کووید می باشد. این اصطلاح مربوط به واکسن خاصی نیست، بلکه پروژه کوواکس نوعی تسهیلات بین المللی زیر نظر سازمان بهداشت جهانی است که به تولید و توزیع عادلانه واکسن کرونا بین کشورهای جهان نظارت میکند.
ساز و کار (مکانیسم) عمل واکسنها
برای شناخت واکسن کرونا و مقایسه انواع آن ، لازم است که عملکرد کلی واکسنها را بشناسیم. واکسنها از راههای خاصی شناسهای از یک عامل عفونی خاص را به بدن معرفی میکند. واکسن بعد از ورود به بدن باعث فعال شدن سیستم ایمنی شده و طبق تعریف کتب مرجع پزشکی، ایجاد «خاطره» میکند. سلولهای خاطره به سرعت آن عامل عفونی را شناسایی میکنند و پس از این، تقسیم شده و سلولهای آنتیبادیساز زیادی تولید میکنند و این یعنی آنتیبادی فراوانی علیه آن عامل تولید شده و به داخل مایعات بدن میریزد. اگر بدن با عاملی شبیه دفعهی اول مواجه شود، اول آنتیبادی به آن میچسبند و دیگر توانایی جابهجایی آسان خود را در بدن از دست میدهند. در رویکرد دوم، سلولهای خاطره باز هم فعال میشوند و دوباره آنتیبادی زیادی تولید میشود. این سلولها آنتیبادی فراوان ضد آن عامل را ساخته و به داخل مایعات بدن ترشح میکنند و پاسخ ایمنی شدیدتری ایجاد میگردد. به این ترتیب بدن در مقابل میکروب خاصی به ایمنی میرسد. در ادامه به برسی این راهها در مورد واکسنهای کرونا میپردازیم. (بهتر است برای درک کامل مطلب و اصلاحات تخصصی این مقاله، به مقالهی آموزشی ….. مراجعه کنید.)
واکسن آکسفاینورد – استرازنکا یا آسترازنکا – انگلیس
این واکسن توسط دانشجویان و اساتید دانشگاه آکسفورد طراحی شده و در شرکت سوئدی-بریتانیایی استرازنکا به تولید انبوه رسیده است.
- ساختار : این واکسن اصطلاحا از وکتور ویروسی استفاده میکند.
در این فرایند محققان ژنهای مربوط به ساخت آنتیژنها (اسپایک) را از ژنوم کروناویروس جدا میکنند آن و آنرا در داخل ژنوم یک ویروس دیگر(مثل آدنوویروس) که برای انسان بیماریزا نیست، وارد میکنند؛ به این موجود جدید که شامل ژنوم خود به همراه ژنهای بیگانه است، وکتور گفته میشود. از آنجا که ژن اسپایک کروناویروس داخل وکتور وجود دارد، وکتور اسپایک کرونا ویروس را در خود تولید میکند و روی سطح خود قرار میدهد.
اسپایک ویروسها مانند اثر انگشت انسانها کاملا منحصر بفرد است. مثلا اسپایک کروناویروس با اسپایک آدنوویروس متفاوت است. وسیله تشخیص ویروسها برای از یکدیگر، ساختار اسپایک آنها است.
پس از تزریق وکتور به بدن، دستگاه ایمنی علیه اسپایک آن (نه مولکولهای دیگر آن)، آنتی بادی تولید میکند، بدون اینکه دچار هیچ بیماریای شود. در نتیجه وقتی ویروس به بدن وارد شود فرایندی که بالاتر گفته شد رخ میدهد و بدن را از ابتلا به بیماری مصون میدارد.
- تعداد دز های لازم برای هر فرد: 2 دز با فاصله 4 تا 12 هفته
- قیمت : . بهای هر دوز ازین واکسن 19.5 دلار آمریکا است که تقریبا معادل 390 هزارتومان میباشد. این واکسن نیز باید در 2 دز دریافت شود. پس بهای مجموع آن به تقریب 780 هزارتومان تمام میشود.
- اثربخشی کلی : به گزارش نیچر، اثربخشی این واکسن در سنین مختلف بین 60% تا 80% بوده است. اثر واکسنها در افراد مسن به دلیل ضعف سیستم ایمنی کمتر است.
- اثربخشی علیه واریانتها : این واکسن علیه واریانتهای انگلیسی و برزیلی اثربخشی بالا دارد ولی در برابر واریانت آفریقای جنوبی تنها در 10% افراد ایمنی ایجاد میکند که رقم بسیار کوچکی برای مهار پاندمی این واریانت است. تیم توسعه دهنده این واکسن اعلام کرده اند که علیرغم ناتوانی این واکسن در جلوگیری از ابتلا به ویروس کرونای آفریقای جنوبی و هند، این واکسن از ابتلا به حالت حاد بیماری کرونا جلوگیری میکند.
- عوارض جانبی : حادترین عارضه جانبی در اثر این واکسن (حدود 10 مورد در 1 میلیون نفر)، ایجاد لختههای خونی مغزی در افراد بالاتر از 50 سال بوده است (در اثر بروز چنین حادثه ای خط اول درمان معمولا داروی ضد انعقاد هپارین است تا زمانی که بیمار به حالت پایدار برسد). عارضه ای که در واکسن J&J آمریکا که در ادامه مورد بحث قرار خواهد گرفت نیز بروز کرده است.
واکسن اسپوتنیک یا اسپاتنیک – روسیه
- ساختار : اصول ساختار این واکسن مشابه ساختار واکسن استرازنکا است؛ یعنی وکتور ویروسی
- تعداد دز های لازم برای هر فرد : 2 دز – واکسنی که هم اکنون در حال استفاده عمومی است، 2 دزی است. اسپوتنیک واکسن جدیدی تحت نام اسپوتنیک لایت تولید کرده است که تک دزی است.
- قیمت : کمتر از 10 دلار به ازای هر دز. واکسنی که هم اکنون در حال استفاده عمومی است، 2 دزی است. اسپوتنیک واکسن جدیدی تحت نام اسپوتنیک لایت تولید کرده است که تک دزی است.
- اثربخشی : مرکز تحقیقات ملی اپیدمیولوژی و میکروبیولوژی گامالیا و صندوق سرمایه گذاری مستقیم روسیه، اعلام کرده است که این واکسن در %97.6 افراد، ایمنی ایجاد میکند. اخبار حاکی ازین است که روی واریانت هندی اثر دارد.
- اثربخشی علیه واریانت ها : واکسن اسپوتنیکوی علیه واریانتهای انگلیسی کرونا (B.1.1.7) ایمنی ایجاد کرده ولی علیه واریانت آفریقای جنوبی (B.1.351) فاقد تاثیر قابل توجه بوده است. یکی از مسئول درباره واکسن اعلام کرده است که این واکسن باعث مهار بروز عفونت شدید با واریانت هندی کروناویروس میگردد. دانستن این نکته خالی از لطف نیست که روسیه و برزیل بر سر تست کردن واکسنها دچار اختلافات شدیدی شده اند و یکی از مقامات برزیل اعلام کرده است که آدنوویروس موجود در بعضی از دز واکسنهای روسی قابلیت همانندسازی دارند؛ بنابراین از تاثیر این واکسن روی واریانت برزیلی کروناویروس اطلاعات موثقی وجود ندارد.
- عوارض جانبی : مستندات محکمی در این باره وجود ندارد. بعضی از خبرگزاریها و ژورنالها اعلام کرده اند که این واکسن بدون هیچگونه عوارض جدیای ظاهر شده است. خبرگزاری اروپایی یوآبزرو خبری را مبنی بر مرگ 4 نفر بعد از دریافت این واکسن اعلام کرده است. اما چیزی که مشخص است آن است که این واکسن همانطور که گفته شد قطعا دارای عوارض جانبی خفیف از جمله سردرد، تب و… خواهد بود.
واکسن J&J یا جانسون و جانسون یا جنسن – آمریکا و بلژیک
- ساختار : سازندگان این واکسن نیز همانند سازندگان واکسن آکسفورد، از وکتور ویروسی بهره گرفته اند.
- تعداد دز های لازم برای هر فرد : برخلاف قریب به اتفاق سایر واکسنهای جهان این واکسن تنها به یک دز برای تزریق نیاز دارد.
- قیمت : 10 دلار به ازای هر دز؛ یعنی 200 هزارتومان
- اثربخشی کلی : طبق اعلام مراکز مدیریت و پیشگیری بیماری آمریکا (CDC)، این واکسن در 66.3% از افراد دریافت کننده واکسن ایمنی را فعال میکند.
- تحقیقات انسانی جدید این واکسن نشان داده اند که بدن فرد ایمن شده با این واکسن ممکن است ناقل کرونا شود اما به ویروس ابتلا نمییابد.
- اثربخشی علیه واریانتها : گفته میشود که علیه واریانتهای انگلیسی موثر است اما بر سویه برزیلی و آفریقای جنوبی تاثیر کمتری دارد.
- عوارض جانبی : حادترین عارضه جانبی این واکسن در میان 8/6 میلیون تزریق ، 6 حادثه لخته شدن خون در سینوسهای وریدی مغزی، 6-13 روز بعد از دریافت واکسن در بانوان زیر 50 سال بوده است (%0.00008 یا 8 حادثه در 10 میلیون نفر). در این افراد همچنین کاهش پلاکتهای خونی (ترومبوسیتوپنی) نیز مشاهده شده است.
واکسن سینوفارم و سینوواک چینی
- ساختار : این سری از واکسن از فرم غیرفعال شدهی ویروس کرونا استفاده میکند؛ این روش از اولین شیوههای ساخت واکسن است. در این فرایند ژنهایی از ویروس کرونا که باعث بیماریزایی آن میشود، از ژنوم آن جدا میگردد اما ژنهای اسپایکی و آنتیژنی ویروس به قوت خود باقی میماند. به همین دلیل بعد از ورود ویروس غیرفعال به بدن، سیستم ایمنی طبق روال معمول علیه ویروس آنتیبادی در خون تولید میکند و به دلیل اینکه بیمار نمیشود، فرصت کافی برای ساخت آنتیبادی را داراست تا بدن را ایمن کند.
- تعداد دز های لازم برای هر فرد: 2 دز
- قیمت : 4 دلار به ازای هر دز (80 هزارتومان). این واکسنها نیز مانند اغلب سایر واکسنها 2 دز دریافتی برای هر فرد دارد.
- اثربخشی کلی : اثربخشی این واکسنها در حدود 79% از دریافت کنندگان آن گزارش شده است که این رقم در سنین بالاتر کاهش مییابد.
رئیس مرکز کنترل و پیشگیری بیماری های چین، جرج فوگائو، اعلام کرده که اثربخشی واکسن چینی «بالا» نیست.
شرکتهایی که در حال ساخت این واکسن هستند از انتشار جزئیات پروژههای تست انسانی این واکسن خودداری میکنند. درباره این واکسن اخبار ضد و نقیضی به گوش میرسد. با این همه، واکسن سینوفارم توانسته است تاییدیه اضطراری سازمان جهانی بهداشت را به دست آورد.
- اثربخشی علیه واریانتها : نامشخص
- عوارض جانبی : عوارض جانبی حاد این واکسن در یک برسی که روی 500 هزارنفر انجام شده است، 1% گزارش شده است. همانطور که گفته شد مستندات محکمی درباره این ویروس در دست نیست.
واکسن نواواک – آمریکا
ساختار : این واکسن ساختار منحصر بفردی را با استفاده از فناوری نانو ایجاد کرده است. فرایند ساخت این واکسن طبق وبسایت شرکت نواواک به این ترتیب است که با روشهای مهندسی ژنتیک آنتیژن ویروس را در سطح یک میکروب دیگر تولید کرده و سپس آنرا جدا سازی میکنند. در گام بعد آنتی ژنها را در نانوذرههایی قرار میدهند و همانطور که در مقاله قبلی گفته شد وقتی آنتیژنها به بدن وارد شوند، دستگاه ایمنی را فعال میکنند و ایمنی نسبتا پایداری ایجاد میشود.
- تعداد دز های لازم برای هر فرد : 2 دز با فاصله 28 روز
- قیمت: 16 دلار معادل 320 هزارتومان به ازای هر دز
- اثربخشی کلی : 89.3%
- اثربخشی علیه واریانتها : روی واریانتهای انگلیسی موثر است. علیه واریانت آفریقای جنوبی اثر 60.1 درصدی دارد (تاثیر قابل توجه)
- عوارض جانبی : این واکسن تحت مطالعه و تست انسانی قرار دارد و اطلاعات کاملی ازین واکسن در دست نیست.
واکسن فایزر-بیوانتک – آمریکا و آلمان
این واکسن محصول مشترک بزرگترین شرکت داروسازی جهان، فایزر آمریکا و یکی از بزرگترین شرکتهای بیوتکنولوژی جهان یعنی BioNtech آلمان میباشد.
- ساختار : این واکسن از یک قطعه mRNA تشکیل شده است. mRNA یک ماده ژنتیکی است که در اصل برنامهی پایهای ساخت رشته های پروتئین را در اختیار سلول قرار میدهد (بد نیست به مقاله بیوکامپیوتینگ مراجعه کنید). آنتی بادی از جنس پروتئین است و بنابراین وقتی mRNA وارد سلولهای آنتیبادیساز بدن شود، خود به خود آنتیبادی تولید میکند و بدن علیه ویروس مقاومت مییابد؛ به این ترتیب که وقتی ویروسها وقتی به بدن وارد شوند، به طور کاملا خود به خودی، به آنتی بادی ضدکروناویروس اتصال مییابند و دیگر نمیتوانند وارد سلولهای ریه شده و بیماری ایجاد کنند.
- تعداد دز های لازم برای هر فرد : 2 دز با فاصله 21 روز
- قیمت : هر دُز ازین واکسن 20 دلار آمریکا (به نرخ دلار 20هزارتومانی، 400 هزارتومان) فروخته میشود. هزینه خرید این واکسن برای هرفرد حدود 800 هزارتومان است که باید هزینه حمل آن را از کشور فروشنده به ایران را در دمای 85- درجه سانتیگراد در نظر بگیریم. با توجه به شرایط نگهداری و حمل و نقل سخت این واکسن، قیمت 2 دز آن در پاکستان حدود 960هزارتومان (با نرخ هر روپیه 160تومان) تمام میشود.
- اثربخشی کلی : تزریق اول 70% و تزریق دوم حدود 95.3% در افراد جامعه دریافت کننده این واکسن ایمنی ایجاد میکند که برای از بین بردن پاندمی نرخ ایدهآلی است.
- اثربخشی علیه واریانت ها(سویه های جهش یافته جدید) : تزریق در کشورهای مختلف جهان، تاثیر این واکسن در مقابل واریانت آفریقایی حدود 75% گزارش شده که این نرخ رضایتبخشی علیه یک واریانت جدید از کووید-19 است. همچنین منابعی اعلام کرده اند که این واکسن مقابل واریانت نیویورکی نیز ایمنی ایجاد میکند.
- عوارض جانبی : به گزارش مراکز مدیریت و پیشگیری بیماری آمریکا ، CDC، این واکسن بین حدود 14 میلیون تزریق (شامل واکسن مدرنا و فایزر – بیوانتک)، 6354 مورد حساسیت گزارش شده است که 90% آنها غیرجدی بوده و در بین آنها 113مورد فوت (0.0008%) به ثبت رسیده است؛ اما در هیچ یک از این 113 مورد، کالبدشکافی و گواهی فوت و سوابق پزشکی و… ارتباط علت و معلولیای بین دریافت واکسن و مرگ گزارش نکرده اند.
شدیدترین حالت عوارض در روز بعد از تزریق ظاهر میشود و درد جای تزریق شایعترین عارضه تزریق این واکسن بوده است. علائمی مثل درد جای تزریق، سرگیجه، تب، تهوع، سردرد، کوفتگی و درد عضلانی، هنگام فعال شدن دستگاه ایمنی علامتهای نرمالی به حساب میآیند و بعد از دریافت هرنوع واکسنی بروز میکنند.
واکسن مدرنا – آمریکا
- ساختار : ساختار این واکسن مشابه واکسن فایزر-بیوانتک از جنس mRNA است.
- تعداد دز های لازم برای هر فرد : 2 دز
- قیمت : هر دز این واکسن بین 25 تا 37 دلار به فروش میرسد. یعنی به طور میانگین 620 هزارتومان.
- اثربخشی : 94.2% جامعه دریافت کننده واکسن که اکثرا ریسک بالای ابتلای شدید به کرونا داشته اند (بیماری قلبی، ریوی، دیابت و ایدز) و عضو کادر درمان کرونا بوده اند، با این واکسن از ابتلا به کرونا مصون مانده اند.
- اثربخشی علیه واریانت ها : تقریبا علیه تمام واریانتهای شناخته شده تاثیر پیشگیرانه و مهارکننده دارد.
- عوارض جانبی : تعداد اندکی از افراد بعد از دریافت واکسن در بیمارستان بستری شده اند. برخی از افراد به محتویات غیرِواکسنی دز دارو واکنش حساسیت نشان داده اند. (گزارش کاملتر این واکسن در بند مربوط به واکسن فایزر ارائه شده است.)
واکسن بهارات بیوتک یا کوواکسین یا کووکسین – هندی
- ساختار : این واکسن نیز همانند واکسنهای چینی از ویروس غیرفعال شده استفاده میکند. سازندگان این از واکسن ویریون کامل یا Whole-Virion استفاده میکنند. ویریون ویروسی است که پوششی از جنس فسفولیپید روی سطح خود دارد و غیرفعال کردن آن راحت تر است.
- قیمت : 2 دلار برای هر دز معادل 40 هزارتومان
- تعداد دز های لازم برای هر فرد : 2
- اثربخشی کلی : در 100٪ افراد در برابر عفونت شدید، 78٪ در برابر ابتلای خفیف ، متوسط تا حاد و 70٪ در برابر ابتلای بدون علامت
- اثربخشی علیه واریانتها : روی واریانت انگلیسی موثر است. البته گفته میشود که علیه واریانت هندی نیز تاثیرگذاری قابل قبولی دارد.
- عوارض جانبی : عوارض خطرناکی تا کنون برای این واکسن مشاهده نشده است.
جمعبندی
واکسن کرونا و مقایسه انواع آن: واکسنهایی که از آنها نام برده شد، تقریبا همگی تاثیر قابل توجهی روی واریانت انگلیسی کروناویروس دارند اما فقط چند نوع از آنها قادر به خنثی سازی واریانت آفریقای جنوبی و برزیلی هستند. واکسن فایزر روی واریانتهای آمریکایی نیز تاثیر خوبی نشان داده است. درباره تاثیر واکسن بر واریانت هندی هنوز اطلاعات کافی در دست نیست اما طبق اعلام سازندگان واکسن، اغلب واکسنها میتوانند آنرا همانند واریانت انگلیسی مهار و یا خنثی کنند. عوارض شدید واکسیناسیون در تمام واکسنها بسیار نادر بوده (حدود 8 مورد در هر 10 میلیون نفر یا 0.00008) و به شکل ترومبوز داخل سیاهرگی، شوک آنافیلاکسی (حساسیت و پاسخ ایمنی-تنفسی بسیار شدید) و مرگ ظاهر شده اند؛ البته شواهد کافی برای اثبات ارتباط مستقیم بین مرگ و دریافت واکسنها تا کنون وجود ندارد.
جدول جمعبندی این مقاله در مورد واکسن کرونا و مقایسه انواع آن به همراه اطلاعات تکمیلی در سایت برای دانلود قرار داده شده است.
نویسنده این مقاله پیشبینی میکند که واکسنهایی که با تکنولوژی جدید ساخته شده اند این امکان را دارند که همانند ژنوم ویروس (RNA ویروس)، در بدن جهش پیدا کرده و در مقابل همه واریانت های احتمالی آنتی بادی های مناسب را بسازند و این پتانسیل را دارند که ویروس کرونا را ریشه کن کنند. واکسن نواواکس به دلیل سهولت ساخت و ساختمان نسبتا ساده آن می تواند خیلی زودتر از سایر واکسن ها با توجه به جهش های جدید ویروس، اپدیت شده و در بازه زمانی کوتاهی اختیار مردم دنیا قرار بگیرد.
جدول جمعبندی این مقاله به همراه اطلاعات تکمیلی در سایت برای دانلود قرار داده شده است.
(تاییدیه FDA در این مقاله به معنای مجوز اضطراری تست واکسن است؛ همانطور که معادل انگلیسی آن در وبسایت های مرجع approval است.)
در لینک زیر می توانید جدول جمع بندی اطلاعات این مقاله و متن کامل آنرا دانلود کنید.
جدول اطلاعات کامل واکسن های خارجی
(تاییدیه FDA در این مقاله به معنای مجوز اضطراری تست واکسن است؛ همانطور که معادل انگلیسی آن در وبسایت های مرجع approval است.)
در این مقاله در مورد واکسن کرونا و مقایسه انواع آن توضیحاتی داده شد. با تشکر از همراهی شما.
منابع
- covid19 vaccine price pfizer moderna astrazeneca oxford
- /https://observer.com/2020/11/covid19-vaccine-price-pfizer-moderna-astrazeneca-oxford/
- Watch to find out the differences between moderna oxford and pfizer biontech vaccines https://www.geo.tv/latest/323422-watch-to-find-out-the-differences-between-moderna-oxford-and-pfizer-biontech-vaccines
- What are Spike Proteins https://www.news-medical.net/health/What-are-Spike-Proteins.aspx
- https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/vaccines/different-vaccines/mrna.html
- How mrna vaccines from Pfizer and Moderna work https://theconversation.com/how-mrna-vaccines-from-pfizer-and-moderna-work-why-theyre-a-breakthrough-and-why-they-need-to-be-kept-so-cold-150238
- Sputnik V COVID-19 vaccine https://en.wikipedia.org/wiki/Sputnik_V_COVID-19_vaccine
- https://www.nature.com/articles/d41586-021-00785-7
- Astrazeneca vaccine fails to protect against the south african variant https://www.forbes.com/sites/williamhaseltine/2021/03/17/astrazeneca-vaccine-fails-to-protect-against-the-south-african-variant/?sh=2e8caaa46526
- Sputnik V vaccine is no match for a fast-spreading variant https://www.nature.com/articles/d41586-021-00962-8
- https://euobserver.com/world/151483
- https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(21)00191-4/fulltext
- China vaccine efficacy not high Gao https://www.washingtonpost.com/world/asia_pacific/china-vaccine-efficacy-not-high-gao/2021/04/11/dafe3ab6-9a8f-11eb-8f0a-3384cf4fb399_story.html
- Coronavirus confusion over efficacy of chinese vaccines https://www.dw.com/en/coronavirus-confusion-over-efficacy-of-chinese-vaccines/a-57181029
- https://www.globaltimes.cn/page/202104/1221747.shtml
- News release details/Novavax covid-19 vaccine demonstrates 893 efficacy UK phase 3https://ir.novavax.com/news-releases/news-release-details/novavax-covid-19-vaccine-demonstrates-893-efficacy-uk-phase-3
- Comparing covid 19-vaccines Pfizer-Biontech,Moderna, Astrazeneca, oxford j& j ,Russia’s Sputnik v /https://www.biospace.com/article/comparing-covid-19-vaccines-pfizer-biontech-moderna-astrazeneca-oxford-j-and-j-russia-s-sputnik-v/
- https://www.cdc.gov/mmwr/volumes/70/wr/mm7002e1.htm?s_cid=mm7002e1_w%E2%80%8B#T2_down
- https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/vaccines/different-vaccines/janssen.html
- Our unique technology https://www.novavax.com/our-unique-technology
- Russia approves one dose sputnik light covid jab https://www.straitstimes.com/world/europe/russia-approves-one-dose-sputnik-light-covid-jab
- Ocugen and Bharat s vaccine offers hope for India s recent covid 19 surge https://www.biospace.com/article/ocugen-and-bharat-s-vaccine-offers-hope-for-india-s-recent-covid-19-surge/
- Russias covid-19 vaccine safe brazils veto sputnik v sparks lawsuit threat and https://www.sciencemag.org/news/2021/04/russias-covid-19-vaccine-safe-brazils-veto-sputnik-v-sparks-lawsuit-threat-and
- Bharat Biotechs Covid-19 vaccine covaxin has no serious side effects says the lancet https://m.economictimes.com/industry/healthcare/biotech/bharat-biotechs-covid-19-vaccine-covaxin-has-no-serious-side-effects-says-the-lancet/articleshow/81409592.cms
- covid 19 vaccine comparison https://www.yalemedicine.org/news/covid-19-vaccine-comparison
- https://cancer.osu.edu/news/therapeutic-pd1-cancer-vaccine-shown-to-be-safe-and-effective-in-preclinical-studies
- https://answers.childrenshospital.org/covid-19-vaccine-safety/
- AstraZeneca COVID-19 vaccine, https://answers.childrenshospital.org/covid-19-vaccine-safety/
- Shinde V, Bhikha S, Hoosain Z, Archary M, Bhorat Q, Fairlie L, Lalloo U, Masilela MSL, Moodley D, Hanley S, Fouche L, Louw C, Tameris M, Singh N, Goga A, Dheda K, Grobbelaar C, Kruger G, Carrim-Ganey N, Baillie V, de Oliveira T, Lombard Koen A, Lombaard JJ, Mngqibisa R, Bhorat AE, Benadé G, Lalloo N, Pitsi A, Vollgraaff PL, Luabeya A, Esmail A, Petrick FG, Oommen-Jose A, Foulkes S, Ahmed K, Thombrayil A, Fries L, Cloney-Clark S, Zhu M, Bennett C, Albert G, Faust E, Plested JS, Robertson A, Neal S, Cho I, Glenn GM, Dubovsky F, Madhi SA; 2019nCoV-501 Study Group. Efficacy of NVX-CoV2373 Covid-19 Vaccine against the B.1.351 Variant. N Engl J Med. 2021 May 5. doi: 10.1056/NEJMoa2103055. Epub ahead of print. PMID: 33951374.
- Connie R. Mahon, Donald C. Lehman, George Manuselis, Textbook of Diagnostic Microbiology,5th edition, 2015, Elsivier
این مقاله برای من مفید بود
1+ 1 نفر این مقاله را پسندیده