پورت شبکه چیست و انواع آن کدام است؟

پورت شبکه چیست؟ انواع آن کدام است؟ پورت‌ها چه کاربردی دارند؟ در این مقاله به این سؤالات پاسخ خواهیم داد. با ما همراه باشید.

مقدمه

در مدل شبکه OSI که هفت لایه تعریف شده ، در سه لایه شبکه فرستنده و گیرنده تعریف شده.

در لایه ۲ یا ارتباط داده (Data Link) این فرستنده‌ها و گیرنده‌ها در حقیقت کارت‌های شبکه و دیوایس‌های سخت‌افزاری هستند. که نشانی شناسه آن‌ها یک شناسه ۱۲ کاراکتری به نام MAC Address است.

در لایه ۳ یا نتورک ما با نشانی‌های IP سر و کار داریم. در این لایه انواع پروتکل‌های مسیریابی به یافتن راه‌های اتصال مشغولند. تا بستری برای ورود لایه ۴ به عنوان مسئول انتقال داده فراهم شود.

نشانی‌های IP یا به صورت دستی یا به صورت خودکار با استفاده از پروتکل‌هایی مثل DHCP ایجاد می‌شوند.

موقعیت پورت‌ها در هفت لایه OSI

اما فرآیند انتقال داده‌ها در لایه ۴ یا لایه انتقال (Transport) انجام می‌شود. لایه ۴ برای ایجاد ارتباط بین مبدأ و مقصد ، تنها پورت‌ها را می‌شناسد. که این پورت‌ها دارای شماره شناسایی ویژه‌ای هستند.

نشانی IP مربوط به شناسایی یک کامپیوتر در شبکه است. اما Port مربوط به شناسایی فرآیندها و پردازه یا Processهایی است که درون یک کامپیوتر اتفاق می‌افتند.

پورت‌ها مربوط به درون کامپیوتر هستند ، و زیرمجموعه IP محسوب می‌شوند. اما لزوما به این معنی نیست که باید به لایه پایین‌تری متعلق باشند. بلکه از نظر لایه‌های شبکه ، در لایه سطح بالاتری از لایه ۳ فعالیت می‌کنند.

پورت‌ها همچنین فراتر از یک لایه را پوشش می‌دهند. در درون کامپیوتر ، آن‌ها درگاهی برای صدا زدن و ورود نرم‌افزار‌های کاربردی هستند ، پس به لایه کاربرد (هفتم) هم مربوطند. در ارتباطات شبکه ، آن‌ها دروازه‌هایی برای ارتباطات لایه ۴ هستند. پس پورت‌ها ارتباطی جهشی بین لایه ۴ (نقل و انتقال داده در شبکه) و ۷ (ارتباطات درون سیستمی) ایجاد می‌کنند.

پروتکل‌هایی که در لایه ۴ فعالیت می‌کنند ، پورتهای TCP و UDP هستند. پروتکل TCP اتصالگرا است و انتقال امن انجام می‌دهد. در مقابل UDP غیر اتصالگرا است و فرآیند انتقال داده‌ها را به سرعت انجام می‌دهد.

بیشتر بخوانید: هفت لایه مدل OSI در شبکه

هم IP و هم Port در پروتکل درخواست http در لایه شبکه نوشته می‌شود.

دسته‌بندی پورت‌ها

۰ – ۱۰۲۳

مربوط به سرویس‌های سیستم و منطبق بر استاندارد آیانا

۱۰۲۴ – ۴۹۱۵۱

پورت‌های رزرو شده

۴۹۱۵۲ – ۶۵۵۳۵

پورت‌های رندوم که شامل پورت‌های خصوصی و پویا می‌شوند و توسط برنامه‌نویس‌ها استفاده می‌شوند.

استفاده پورت‌ها

استفاده درون سیستمی (درون یک کامپیوتر)

در این حالت ، برنامه‌ها و نرم‌افزار‌های فعال داخل سیستم ، از این پورت‌ها برای برقراری ارتباط با یکدیگر استفاده می‌کنند.

استفاده در شبکه

از پورت‌ها برای برقراری ارتباطات شبکه استفاده می‌شود. چه به صورت کلاینت – سرور و چه به صورت دو کلاینت با هم (peer to peer)

نمونه کارکرد پورت‌ها در شبکه

ما می‌خواهیم به یک سایت متصل شویم و درخواست انتقال فایل از آن سایت داریم.

پروتکل TCP درخواست یک اتصال امن به سرور هدف می‌کند و پورت مقصد را پورت FTP انتخاب می‌کند. (پورت شماره ۲۱) سپس یک بسته ارسال می‌کند که در لایه هدر آن شماره پورت مذکور قید می‌شود.

DEST IP:21

پورت ۸۰ و پردازه پروتکل http

در مثال دیگر ، شما قصد مشاهده صفحات یک وبسایت را دارید. رایانه شما از طریق پروتکل TCP ، درخواست انتقال ابرمتن می‌کند. یعنی http. در این حالت ، این درخواست را به پورت شماره ۸۰ سرور سایت ارسال می‌کند. و در هدر بسته قید می‌کند. پس از ارسال درخواست توسط پروتکل TCP ، و انجام مراحل DNS Record ، درخواست توسط سرور سایت دریافت می‌گردد. آنگاه درخواست پروتکل http وارد عمل می‌شود و اطلاعات سایت را به مرورگر ما می‌فرستد.

بیشتر بخوانید: DNS چیست؟

نشست و سوکت

یک پروتکل انتقال مانند TCP ابتدا با پورت مقصد نشست برقرار می‌کند. در این حالت می‌گوییم سوکت باز شده است. پس از تکمیل نشست می‌گوییم سوکت بسته شده است.

5 Tuple چیست؟

اگر دستور netstat را در خط فرمان CMD اجرا کنید ، جدولی برای شما به نمایش درمی‌آید.

این جدول شامل اطلاعات پردازه‌ها یا پروسس‌های در حال انجام در رایانه شماست. این اطلاعات شامل ۵ مورد زیر است:

• شماره IP مبدأ
• شماره پورت مبدأ
• شماره IP مقصد
• شماره پورت مقصد
• شماره شناسه پردازه PID (Process ID)

در این مقاله اطلاعاتی در مورد پورت شبکه چیست و نحوه عملکرد آن در شبکه داده شد. در صورت داشتن نظر ، حتما کامنت بگذارید.