آتاهوالپا آخرین امپراتور اینکاها

آتاهوالپا آخرین امپراتور اینکاها و فتوحات اسپانیا در آمریکای لاتین، موضوع این مقاله تاریخی ما می‌باشد. با ما همراه باشید.

بیشتر بخوانید: علم تاریخ چیست؟

توجه: مقاله فعلی برداشتی از مقاله موجود در ویکی‌پدیا درباره آتاهوالپا است که عینا توسط نویسنده همین مقاله موجود در سایت golearnwork.com، در ویکی‌پدیا به سال ۱۳۸۵ ه.ش نگاشته شد. علت شباهت محتوایی و نگارشی دو مقاله این است که نویسنده هر دو مقاله یک نفر است. لینک به مقاله مورد نظر در ویکی‌پدیای فارسی در بخش منابع آورده ‌شده‌است.

امپراتوری اینکاها

امپراتوری اینکاها یکی از بزرگ‌ترین و قدرتمندترین امپراتوری‌های آمریکای پیشاکلمب بود. این شهر در رشته کوه‌های آند آمریکای جنوبی قرار داشت و قلمرو وسیعی را شامل می‌شد که بخش‌هایی از پرو، اکوادور، بولیوی، شیلی و آرژانتین کنونی را شامل می‌شد. این امپراتوری توسط مانکو کاپاک در اوایل قرن سیزدهم تأسیس شد و در زمان سلطنت آتاهوالپا در قرن شانزدهم به اوج خود رسید. با این حال، سقوط امپراتوری با ورود فاتحان اسپانیایی به رهبری فرانسیسکو پیزارو اتفاق افتاد.

آتاهوالپا

آتاهوالپا در حدود سال 1502 به عنوان یکی از پسران فرمانروای اینکا، هواینا کاپاک و یکی از زنانش به نام دوچیسلا به دنیا آمد. او در کوزکو، پایتخت امپراتوری اینکاها بزرگ شد. به قدرت رسیدن آتاهوالپا زمانی آغاز شد که پدرش در سال 1527 درگذشت و جنگ داخلی بین او و برادر ناتنی‌اش هواسکار بر سر این‌که چه کسی جانشین پدرشان به عنوان رهبر شود، شکل گرفت.

گفته می‌شود هواینا کاپاک، قلمرو را بین دو برادر تقسیم کرده و کوزکو پایتخت سنتی اینکا را به هواسکار و کیتو را به آتاهوالپا واگذار کرده بود، اما این دو پادشاه در یک اقلیم نمی‌گنجیدند. پس با یکدیگر برای کسب قدرت و سلطه بر کل قلمرو، به جنگ برخاستند.

آتاهوالپا از این جنگ که چیمبورازو نامیده می‌شود، پیروز بیرون آمد و رهبر امپراتوری اینکاها شد. سپس هواسکار را به زندان انداخت. سپس به کوزکو رفت و تاج‌گذاری کرد.

وقایع سلطنت آتاهوالپا

سلطنت آتاهوالپا با چندین رویداد مهم شناخته می‌شود. او سیاست توسعه‌طلبانه پدرش را با تسخیر مناطق همسایه مانند کیتو و کوئنکا ادامه داد. او هم‌چنین اصلاحاتی را برای بهبود حکمرانی در امپراتوری اجرا کرد، از جمله وضع یک سیستم مالیاتی جدید بر اساس نیروی کار به جای پرداخت خراج.

سقوط امپراتوری

با این حال، زمانی که فاتحان اسپانیایی در سال 1532 به پرو رسیدند، سلطنت آتاهوالپا ناگهان به پایان رسید. فرانسیسکو پیزارو گروه کوچکی از سربازان را رهبری کرد که به دنبال طلا و نقره بودند تا در خانه خود در اسپانیا ثروتمند شوند. آن‌ها در نزدیکی کاخامارکا با آتاهوالپا روبرو شدند و پس از یک نبرد کوتاه او را به اسارت گرفتند.

قتل آتاهوالپا توسط عوامل فرانسیسکو پیزارو

در ابتدا یک کشیش اسپانیایی به او امر کرد مسیحی بشود و کتاب مقدسی به وی داد. اما آتاهوالپا نپذیرفت و با خشم کتاب مقدس را به زمین انداخت.

سپس اسپانیایی‌ها قصد اخاذی کردند و از آتاهوالپا خواستند که مقادیر زیادی طلا و نقره برای آزادی خود پرداخت کند.

هواسکار که تا این زمان هنوز زنده بود و او نیز به اسارت اسپانیایی‌ها درآمده بود، هم‌چنان کینه برادر را بر دل داشت. او پیشنهاد پرداخت مبالغ بیشتری کرد. بدین ترتیب آتاهوالپا در توطئه‌ای برادر کینه‌توزش را به قتل رساند.

به‌رغم پیروی آتاهوالپا از اسپانیایی‌ها و پذیرش خواسته‌هایشان، آن‌ها او را تعمید اجباری داده و سپس در سال 1533 اعدام کردند. این رویداد یک نقطه عطف در تاریخ جنوب آمریکا، برابر با پایان امپراتوری اینکاها و آغاز استعمار اسپانیا در جنوب آمریکا به شمار می‌آید. پدیده جغرافیایی و فرهنگی جدید به نام آمریکای لاتین شکل گرفت.

تغییر روند تاریخ و ایجاد آمریکای لاتین

برای آتاهوالپا یک مراسم تشییع باشکوه برگزار کردند، اما بومیان جسد وی را دزدیده و با خود به کیتو بردند، و به قولی دفن کرده و به قول دیگر سوزاندند. بسیاری از بومیان آمریکای جنوبی هنوز یاد او را گرامی داشته و برایش اشک ماتم می‌ریزند.

فتح جنوب قاره آمریکا توسط اسپانیایی‌ها تأثیر عمیقی بر تاریخ و فرهنگ منطقه داشت. این امر منجر به نابودی بسیاری از جوامع بومی و گرویدن اجباری مردم آن‌ها به مسیحیت کاتولیک شد. بسیاری از بومیان آمریکای جنوبی اسپانیایی‌زبان شدند و با نژاد فاتحان اسپانیایی آمیختند. اسپانیایی‌ها هم‌چنین محصولات، حیوانات و فناوری‌های جدیدی را به منطقه آوردند که تأثیرات ماندگاری بر اقتصاد و محیط زیست آن داشت.

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

پیرو مقاله بالا، آتاهوالپا یک شخصیت مهم در تاریخ اینکاها بود که در یک دوره توسعه و اصلاحات حکومت کرد. با این حال، سلطنت او با ورود فاتحان اسپانیایی که به دنبال بهره‌برداری از ثروت‌های آمریکای لاتین به نفع خود بودند، از میان رفت. میراث این فتح امروزه هنوز در بسیاری از جنبه‌های جامعه آمریکای لاتین احساس می‌شود.

در این نوشتار تاریخی، درباره آتاهوالپا آخرین امپراتور اینکاها مطالبی بیان شد. با تشکر از همراهی شما.

منابع

۱. ویکی‌پدیای فارسی – توضیح: مقاله موجود در سایت ویکی‌پدیا، عینا توسط نویسنده همین مقاله در سال ۱۳۸۵ نوشته شده‌است. علت شباهت محتوایی و نگارشی دو مقاله همین است.